Pożyczki pozabankowe – korzystna alternatywa dla banków

Polskie społeczeństwo docenia rozwiązania alternatywne dla oferty bankowej, więc chętnie sięga po pożyczki pozabankowe [link], w tym pożyczki prywatne. Nawet okres lockdownu spowodowany przez pandemię koronawirusa nie zahamował tego trendu. Warto zatem przyjrzeć się uregulowaniom prawnym działających instytucji finansowych w naszym kraju, podobieństwom i różnicom pomiędzy finansowaniem bankowym a pozabankowym.

Nie daj się zwieść pozorom – firma pożyczkowa to nie parabank

Wiele osób ma problem z nazewnictwem i utożsamia podmioty, które de facto nie są tym samym. Dlatego należy jasno powiedzieć – parabank i instytucja pozabankowa udzielająca pożyczek to dwa różne pojęcia. Z definicją tego pierwszego jest pewien kłopot, ponieważ nadal brakuje dokładnej definicji w polskim prawie. Natomiast przyjmuje się, że chodzi o określony typ instytucji prowadzących działalność podobną do bankowej. Na marginesie należy dodać, że niezbyt legalnie.

W każdym razie funkcjonowanie parabanków charakteryzuje się przyjmowaniem depozytów pieniężnych od klientów, które wykorzystuje się do udzielania pożyczek innym klientom. Problem w tym, że w przeciwieństwie do banków parabanki nie są zobligowane do przestrzegania zapisów Prawa bankowego, nie podlegają także kontroli Komisji Nadzoru Finansowego. Co więcej, nie mają nawet gwarancji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. A to oznacza, że w razie upadku parabanku jego depozytariusze tracą cały wkład.

Z kolei firmy pożyczkowe nie wykorzystują pieniędzy klientów, ale środki inwestorów bądź właścicieli danej firmy. Istnieje też opcja pozyskiwania funduszy poprzez kredyty bankowe. Efekt? W przypadku problemów finansowych, to nie klienci, ale właściciele firmy bądź inwestorzy ponoszą konsekwencje. Trzeba jednak pamiętać, że koszt kapitału przekłada się na nieco wyższą cenę pożyczki w stosunku do kredytów bankowych. Te ostatnie korzystają z depozytów klientów (zabezpieczonych oczywiście), które mają od dłuższego czasu rekordowo niskie poziomy.

Drugim czynnikiem wpływającym na nieco wyższy koszt pożyczki pozabankowej jest kwestia pozytywnej weryfikacji klientów także z negatywną historią kredytową, niskimi dochodami czy nawet zadłużeniem. Innymi słowy – wyższe ryzyko wiąże się z wyższym kosztem udzielanych pożyczek. Aczkolwiek od tej reguły jest wyjątek w postaci pierwszej darmowej pożyczki.

Bezpieczeństwo korzystania z produktów pozabankowych

W ostatnich latach sporo się zmieniło na rynku pozabankowym, i to zdecydowanie na lepsze w kontekście klientów, którzy wcześniej wpadali w spiralę zadłużenia z powodu np. nieograniczonych kosztów pozaodsetkowych pożyczki. Obecnie wynoszą one maksymalnie 10% wartości udzielonego zobowiązania finansowego. Zmiany w 2020 roku objęły jeszcze zapis o wysokości kosztów chwilówek przyznawanych na okres krótszy niż 30 dni – nie mogą one przekraczać 5% wartości tej pożyczki. Jednocześnie ograniczono możliwość egzekucji komorniczej z nieruchomości. Nie ma takiej opcji jej przeprowadzenia, jeżeli dług stanowi mniej niż 5% wartości domu czy mieszkania. Pożyczkodawcy naliczający zawyżone koszty pożyczki muszą się liczyć z poważnymi konsekwencjami w postaci kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Jednak nie tylko przestrzeganie zapisów Ustawy antylichwiarskiej sprawia, że korzystanie z usług sektora pozabankowego jest bezpieczne (oczywiście z wyjątkiem parabanków, o czym już wcześniej była mowa). Firmy pożyczkowe muszą też uwzględniać w swoim działaniu wytyczne Ustawy o kredycie konsumenckim. Z kolei pożyczki od prywatnych inwestorów podlegają pod zapisy znajdujące się w Kodeksie cywilnym. Podobnie zresztą jest z parabankami, które również powinny uwzględniać w działaniu normy Kodeksu cywilnego. Oczywiście podstawy funkcjonowania banków określa Ustawa prawo bankowe. Jak widać poszczególne podmioty mają różne zasady działania.

Nad bezpieczeństwem klientów firm pożyczkowych czuwa ponadto Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Przed podjęciem decyzji o złożeniu wniosku o pożyczkę dobrze zatem przejrzeć listę ostrzeżeń o stosowaniu nieuczciwych praktyk przez poszczególne firmy. Jest ona dostępna online na stronie internetowej urzędu. Jeżeli wybrana firma znajduje się na tej liście, to lepiej nie ryzykować i po prostu poszukać bardziej wiarygodnego pożyczkodawcy.