Spłata kredytów a pandemia

Podstawowym obowiązkiem osoby zaciągającej zobowiązanie finansowe jest oczywiście terminowa spłata. Dotyczy to zarówno kredytów bankowych, jak i pożyczek pozabankowych. Jednak od marca 2020 roku sytuacja finansowa wielu osób diametralnie się zmieniła, co ma związek z ogólnoświatową pandemią, której końca nadal nie widać. Sprawdźmy zatem, jak poradzić sobie, kiedy dochody z powodu pandemii są coraz niższe albo w ogóle traci się możliwość zarobkowania.

Wirus, który zmienia wszystko

Ostatnie miesiące bardzo mocno zmieniły sytuację finansową wielu osób, co widać w rosnącym poziomie zadłużenia. Malajce zarobki czy utrata pracy to poważne utrudnienia w regulowaniu wcześniej zaciągniętych zobowiązań. Bez znaczenia czy mowa o kredytach hipotecznych czy też kredytach gotówkowych online bez zaświadczeń.

Problemy ze spłacalnością dotykają nawet tych, którzy dotychczas bardzo sumiennie wywiązywali się z umów kredytowych bądź pożyczkowych. Dlatego jednym z najbardziej pożądanych pomysłów okazują się tak zwane wakacje kredytowe. Warto podkreślić, że już w marcu 2020 roku zostały zaprezentowane opracowane przez 15 działających w Polsce banków rozwiązania dla klientów szczególnie dotkniętych kłopotami finansowymi z powodu pandemii SARS-CoV-2. W czerwcu natomiast ustawowo zostały wprowadzone wakacje kredytowe obejmujące osoby tracące swoje źródła dochodów. Na mocy tejże ustawy można zawiesić spłatę kredytu, jednak maksymalnie na trzy miesiące.

Teoretycznie wygląda to na dobry pomysł. Problem w tym, że niektóre branże zostały zamrożone na znacznie dłuższy czas. W związku z tym banki postanowiły zaproponować swoim klientom wydłużenie wakacji kredytowych do sześciomiesięcznego okresu. A co zrobić, kiedy przez ostatnie czternaście miesięcy realne dochody uzyskiwało się przez maksymalnie dwa, góra trzy miesiące? Wyjściem z takiej sytuacji okazuje się karencja, która może trwać nawet cały rok (aczkolwiek to już poza rozwiązaniami przeznaczonymi stricte dla osób tracących dochody w pandemii).

Czym są wakacje kredytowe?

Nazwa nie jest przypadkowa, bo z czym tak naprawdę kojarzy okres wakacyjny? Przede wszystkim z wytchnieniem i odpoczynkiem od codziennych problemów. I tak właśnie mają działać też wakacje kredytowe – rozwiązanie, które w rzeczywistości pojawiło się jeszcze przed rozwojem pandemii dla osób, które mają przejściowe kłopoty ze spłatą swoich zobowiązań. Innymi słowy, to metoda na chwilę oddechu od poważnych problemów z wierzycielem, co miałoby miejsce, gdyby kredytobiorca w ogóle przestał spłacać swoje zobowiązanie i nie reagował na wszelkie monity.
Przez wakacje kredytowe rozumie się możliwość tymczasowego zawieszenia spłaty zobowiązania wobec instytucji bankowej bądź innej instytucji finansowej.

Dwa rodzaje wakacji kredytowych

Obecnie mamy do czynienia z trzema typami tego rozwiązania.

• Po pierwsze – wakacje kredytowe wprowadzone ustawowo na mocy przepisów tarczy antykryzysowej 4.0 dla tych kredytobiorców, którzy utracili swoje źródła dochodów w czasie trwania pandemii koronawirusa, a więc po 13 marca 2020 roku. Okres zawieszenia trwa zazwyczaj trzy miesiące, natomiast niektóre banki wydłużyły go o kolejne trzy miesiące. Zawieszenie spłaty dotyczy zarówno kredytów hipotecznych, jak i gotówkowych.
• Po drugie – bankowe (regulaminowe) wakacje kredytowe stosowane przez instytucje bankowe w regulaminach oraz zapisach znajdujących się w umowach kredytowych. Owe zapisy dają opcję zawieszenia spłaty kredytu gotówkowego do sześciu miesięcy. Jest to dostępne dla klientów wyłącznie raz w czasie okresu kredytowania.
• Po trzecie - warto podkreślić, że również Związek Przedsiębiorstw Finansowych i Fundacja Rozwoju Finansowego nie pozostały obojętne względem sytuacji pandemicznej. Efektem jest propozycja czasowego zawieszenia pożyczki z powodu utraty pracy w okresie pandemicznym albo wyraźnego zmniejszenia dochodów.

Zawieszenie spłaty może oznaczać zawieszenie całej raty kredytu. Natomiast w przypadku karencji kredytowej zawieszeniu ulega część kapitałowa – w takiej sytuacji część odsetkowa musi być nadal regulowana.

Konsekwencje wakacji kredytowych

Każdy kredytobiorca powinien mieć świadomość, że wakacje kredytowe nie polegają na całkowitym umorzeniu rat. W przypadku zwolnienia z płatności całej raty następuje wydłużenie harmonogramu spłat o miesiące zawieszenia w stosunku do pierwotnego harmonogramu. Przykładowo, jeżeli okres ten wynosił 3 miesiące, to właśnie o te dodatkowe trzy miesiące dłużej trzeba będzie spłacać kredyt. Co więcej, doliczane są odsetki za okres wakacji kredytowych.Jeżeli zwolnienie obejmuje wyłącznie część kapitałową, to po okresie karencji zwiększeniu ulega rata klienta – niespłacone raty zostają zatem dopisane do rat, jakie pozostały do wypełnienia harmonogramu.

Druga kwestia jest związana z BIK. Ograniczenie kredytowania powoduje obniżenie wiarygodności kredytowej klienta, więc problemy mogą się pojawiać przy próbie brania zakupów na raty bądź wnioskowania w przyszłości o nowe zobowiązania finansowe. Takie osoby powinny zapoznać się zatem z informacjami jak wyczyścić wpisy w bazach BIK.

Dobra wiadomość dla tych, którzy korzystają z ustawowych wakacji kredytowych w ramach tarczy antykryzysowej związanej z pandemią – w tym przypadku ocena punktowa w bazie BIK nie ulega zmniejszeniu.